Glottodydaktyka
Glottodydaktyka - co to jest?
Glottodydaktyka to innowacyjna metoda przygotowująca dziecko do nauki czytania i pisania, stworzona przez polskiego naukowca prof. dr hab. Bronisława Rocławskiego, językoznawcę z Uniwersytetu Gdańskiego.
Obecnie jesteśmy jedynym przedszkolem w Głownie posiadającym licencję do prowadzenia zajęć systemem edukacyjnym prof. Bronisława Rocławskiego i prowadzącym zajęcia według tej metody we wszystkich grupach wiekowych. Posiadamy materiały oraz środki dydaktyczne, które wspomagają nauczycieli w prawidłowym prowadzeniu zabawy i zajęć tą metodą.
Jednym z głównych założeń glottodydaktyki jest świadome wprowadzenie zabaw doskonalących mowę. Dzieci otrzymują do zabawy dywaniki literowe oraz zestaw klocków LOGO z literami w 4 wariantach: duże i małe pisane oraz duże i małe drukowane. Klocki LOGO można wykorzystać w rozmaity sposób, zaczynając od zabaw konstrukcyjnych, jak z każdymi innymi klockami. Dzieci od początku obcują z wzorami liter, oswajają się z nimi i dzięki temu szybciej je zapamiętują.
Zadaniem nauczyciela w tej metodzie jest znalezienie właściwej drogi po wiedzę dla każdego dziecka. Glottodydaktyka nakazuje traktować każde dziecko indywidualnie i stosować zróżnicowany stopień trudności zadań dostosowanych do możliwości każdego wychowanka.
Glottodydaktyka pozwala dziecku badać i poznawać otaczający je świat, cieszyć się z odkryć, jakich samo dokonuje. Pozwala dziecku rozwijać się poznawczo. Jak mówi profesor Bronisław Rocławski, ojciec tej metody: „Każde dziecko powinno kroczyć od kamienia do kamienia własną ścieżką. Dziecko powinno odczuwać ciepłą rękę nauczyciela, powinno czuć się bezpiecznie, a jednocześnie być szczęśliwe z pokonywania trudności, z odkrywania tajemnic świata, z nabywania nowych umiejętności, które wzbogacają sposób życia.”
Przy tym bardzo ważne jest, aby odpowiednio wydłużyć czas przygotowania dziecka do nauki czytania i pisania. Dzięki temu można skrócić do minimum czas opanowywania płynnego pisania i sprawnego czytania ze zrozumieniem.
Glottodydaktyka przedszkolna obejmuje:
- Badanie słuchu fonemowego,
- Ćwiczenie słuchu fonemowego,
- Ćwiczenia ortofoniczne,
- Naukę prawidłowej wymowy głosek w izolacji,
- Nauka czytania metodą ślizgania,
- Określanie trudności ortograficznych (już na etapie przedszkola),
- Szukanie reguł ortograficznych.
W glottodydaktyce występują litery PODSTAWOWE czarne (które zawsze odpowiadają tej samej głosce, czyli zapisane są tak jak je słychać np. las) oraz NIEPODSTAWOWE czerwone. Kolor czerwony informuje o:
– trudności ortofonicznej np. w wyrazie kwiat piszemy „w”, ale słyszymy „f”. Litera „w” będzie czerwona,
-trudności ortograficznej.
Dziecko w czasie zajęć obcuje z całym alfabetem. Dzieci pracując z literami podstawowymi i niepodstawowymi, są uwrażliwione na trudności jakie niesie ze sobą pisownia.
W metodzie tej ćwiczymy nie tylko syntezę i analizę sylabową, ale także:
morfemową na przykład: dom – ek
logotomową na przykład: pom – id – or
logotomowo -fonemową na przykład: lalk – a
fonemowo -logotomową na przykład: k – otek
fonemową na przykład: k – o – ci – ą – t – k – o, z – i – m – a itd.
Technika „ślizgania się” w czytaniu z głoski na głoskę (w sylabach lub w krótkich wyrazach zawierających głoski dające się trwale wydłużać), ma na celu osiągnięcie płynnego czytania ze zrozumieniem.
Syntezę i analizę doskonalimy za pomocą rozsypanek obrazkowo – literowych (obrazek, na dole podpis dzielony w zależności od możliwości dziecka), które dziecko samodzielnie składa w całość. Odbywa się to poprzez codzienny kontakt z literami w czasie zabawy.
Efekty pracy metodą glottodydaktyki
- Metoda ta oddziaływuje wszechstronnie na osobowość dziecka, nie stawiając mu żadnych ograniczeń i zakazów.
- Podąża i jednocześnie stymuluje do dalszego rozwoju przez indywidualne podejście.
- To nauka liter przez zabawę, bardzo atrakcyjna i różnorodna, stosowana już w wieku trzech lat.
- Rozbudza dziecko poznawczo i daje motywację do dalszej nauki.
- Dzieci biernie i czynnie znają litery w czterech wersjach: małe i wielkie, drukowane i pisane.
- Wcześniej wyzwala się w nich chęć poznawania kolejnych liter oraz zainteresowanie czytaniem i pisaniem
- Szybciej uczą się czytać dzięki technice "ślizgania się" z litery na literę.
- Posiadają umiejętność zapamiętywania i czytania nieznanych jednostek języka (sylab, fonemów, logotomów).
- Szybciej uczą się poprawnego kreślenia liter i cyfr.
- Dzieci w pierwszej kolejności poznają litery pisane (co zachęca ich do kreślenia od razu liter pisanych a nie drukowanych).
- Każde dziecko w indywidualnym tempie przyswaja wiedzę i umiejętności.
- Dzieci są bardziej rozbudzone poznawczo szczególnie dotyczy to rozumienia tekstu - z ochotą sięgają po książki.
Zadaniem nauczyciela w tej metodzie jest znalezienie właściwej drogi po wiedzę dla każdego dziecka. Glottodydaktyka nakazuje traktować każde dziecko indywidualnie i stosować zróżnicowany stopień trudności zadań dostosowanych do możliwości każdego wychowanka.
Glottodydaktyka pozwala dziecku badać i poznawać otaczający je świat, cieszyć się z odkryć, jakich samo dokonuje. Pozwala dziecku rozwijać się poznawczo. Jak mówi profesor Bronisław Rocławski, ojciec tej metody: „Każde dziecko powinno kroczyć od kamienia do kamienia własną ścieżką. Dziecko powinno odczuwać ciepłą rękę nauczyciela, powinno czuć się bezpiecznie, a jednocześnie być szczęśliwe z pokonywania trudności, z odkrywania tajemnic świata, z nabywania nowych umiejętności, które wzbogacają sposób życia.”
Przy tym bardzo ważne jest, aby odpowiednio wydłużyć czas przygotowania dziecka do nauki czytania i pisania. Dzięki temu można skrócić do minimum czas opanowywania płynnego pisania i sprawnego czytania ze zrozumieniem.